مروری بر استراتژی مایکروسافت در تصاحب لینکدین

نویسنده: شکوه سادات علیزاده مقدم

دانشجوی کارشناسی ارشد کارآفرینی دانشگاه تهران

ادغام و تملیک از راهبردهای مورد توجه دنیای کسب و کار است که اخیرا در مقیاس محلی و بین‌المللی نمونه‌های بارزی از آن دیده می‌شود. خرید شرکت لینکدین توسط مایکروسافت در روزهای اخیر با قیمت 2/ 26 میلیارد دلار یکی از مثال‌های بارز و جنجالی تملیک است. طی قراردادی بین این دو شرکت، مایکروسافت به منظور تصاحب لینکدین موظف است که تا آخر سال 2016 مبلغ ذکر شده را نقدا پرداخت کند و طی توافقات انجام شده، لینکدین برندی جداگانه و مستقل با حفظ فرهنگ و ارزش‌های سازمانی خود باقی خواهد ماند و تغییراتی در کارکنان و مدیریت آن صورت نمی‌گیرد.

 

شرکت مایکروسافت که یکی از قدرتمندترین شرکت‌های حاضر در زمینه تولید نرم‌افزارهای کامپیوتری و شبکه است، با این حرکت بزرگترین تملیک تاریخ خود را رقم زده است. تجربه شکست خورده تملیک شرکت‌های اسکایپ و یامار و نیز خرید یکی از محصولات نوکیا در سال‌های قبل که با سرمایه‌گذاری بسیار بالایی نیز همراه بود، مانع از انجام این معامله‌ گرانقیمت نشد.

لینکدین با 433 میلیون نفر عضو متخصص، بزرگترین و شناخته‌شده‌ترین شبکه اجتماعی با فعالیت‌های مرتبط به کسب و کار است. این شبکه اجتماعی با هدف کاریابی، ایجاد ارتباط با همکاران قدیمی و یافتن متخصصان هم رشته در زمینه‌های گوناگون در سراسر دنیا مورد توجه متخصصان قرار گرفته است. عرضه نرم‌افزار کاربردی لینکدین روی موبایل و محصول جدید این شرکت با نام لیندا که شبکه‌ای برای عرضه ویدئوهای آموزشی خواهد بود، نشان از رشد سریع و دامنه‌دار این شرکت در آینده است. تزریق سرمایه نقدی حاصل از خرید شرکت توسط مایکروسافت، توان لینکدین برای دسترسی به منابع مالی و قدرتی بیشتر را چندین برابر کرده و امکان پیشرفت‌های بلندپروازانه بعدی را برای لینکدین مهیا می‌کند.

مایکروسافت نیز که درصدد حفظ موقعیت رقابتی خود در کنار گوگل و فیس‌بوک است، به جامعه‌ای از مشتریان مشخص که اطلاعات کامل از شیوه کار و علایق آنها دارد، دسترسی پیدا خواهد کرد و شبکه پیش‌ساخته و آماده‌ای از مشتریان را در کوتاه‌ترین زمان و با صرف هزینه‌ای مناسب و کمترین ریسک در اختیار خواهد داشت. این امکانی خارق‌العاده و باور نکردنی برای تسخیر بازار خواهد بود.

لینکدین با شبکه گسترده و پرمخاطب خود به‌عنوان بخش ارتباط با مشتریان مایکروسافت کار خواهد کرد و نیز کانالی جدید برای آگاه‌سازی مشتریان یا عرضه محصولات خواهد بود. با استفاده از سکوی ارتباطی لینکدین، دسترسی به سلایق و نیازهای کاربران جهت ابداع محصولات جدید مایکروسافت و نیز ارائه و توسعه محصولات فعلی به جامعه‌ای وسیع‌تر و دریافت بازخورد از جامعه متخصصان ممکن و آسان به نظر می‌رسد. با این استراتژی، مایکروسافت همچنان ابرقدرت دنیای ارتباطات شبکه‌ای باقی خواهد ماند و با یافتن قطعه گمشده پازل تسخیر بازار که دسترسی به جامعه مشتریان جهانی بود، همچنان رهبری بازار را در اختیار خواهد داشت.

با نگاهی به سابقه ادغام‌های صورت گرفته در شرکت‌های تراز اول دنیا و مقایسه این روند با آنچه در ایران می‌گذرد می‌توان از این استراتژی به‌عنوان راهبردی در نجات بنگاه‌های بسیاری از ورشکستگی و انحلال استفاده کرد.

در پروسه ادغام و تملیک منابع و توانمندی‌ها و اندازه شرکت رشد کرده و قدرت بیشتر و سهم بیشتری از بازار را تصاحب می‌کند. با بزرگتر شدن اندازه بنگاه که با افزایش نیروی انسانی و دارایی‌ها همراه است، بنگاه اقتصاد میزان مناسب‌تری را تجربه می‌کند و در نتیجه هزینه‌های عمومی کاهش یافته و سود حاصله بهبود می‌یابد. استراتژی‌های ادغام و تملیک منجر به افزایش تنوع محصولات تولیدی یک بنگاه می‌شود، زمان و هزینه دسترسی به کالاهای نوین را نیز کاهش داده و پیش‌بینی عکس‌العمل بازار و بازگشت سرمایه را آسان‌تر می‌کند و ریسک کمتری را متوجه بنگاه می‌کند که این عوامل در تولید کالاهایی با فن‌آوری بالا بسیار حائز اهمیت است. سرعت دستیابی به بازارهای جدید و محصولات متنوع‌تر در ادغام بسیار بیشتر و مطمئن‌تر از ایجاد کسب وکار جدید یا راه‌اندازی خطوط تولید جدید است.

دسترسی به توانمندی‌های فناورانه بنگاه دیگر، ورود به بازار‌های تصاحب شده توسط بنگاه هدف، ارزش ویژه برند و دانش درونی آن بنگاه در فرآیند ادغام یا تملیک باعث افزایش عملکرد و کارآیی مجموعه بنگاه‌ها شده و ارزش افزوده بیشتری را ایجاد می‌کند.

در بررسی چالش‌های این استراتژی موارد ذیل قابل توجه هستند: اجتماع دو بنگاه با فرهنگ‌های داخلی متفاوت و شیوه‌های مدیریتی مختلف و سازگار ساختن سیستم‌های مالی و کنترل دو بنگاه، که در صورت عدم توجه کافی منجر به از دست دادن کارکنان کلیدی و در نتیجه از بین رفتن دانش و سرمایه انسانی بنگاه‌ها می‌شود. ارزیابی غیر واقعی از پتانسیل‌های شرکت هدف و بدهی‌های زیاد و غیر عادی نادیده گرفته شده نیز مشکلاتی قابل ملاحظه هستند که ممکن است باعث شکست پروژه ادغام شرکت‌ها شوند. تنوع بیش از اندازه در سبد کالایی بنگاه نیز می‌تواند باعث اتلاف منابع یا عدم تمرکز در تولید و بازاریابی شود که به کاهش عملکرد و سود منتهی می‌شود.

یکی از مهم‌ترین دلایل اجتماع دو بنگاه، ایجاد هم‌افزایی است که به دلیل استفاده مشترک از منابع محیطی و درونی دو بنگاه، بهره‌‌وری افزایش می‌یابد. در صورتی که دو بنگاه موفق به آفرینش این هم‌افزایی نشوند، فرآیند ادغام یا تملیک با مشکلات اساسی روبه‌رو خواهد شد؛ افزایش بوروکراسی اداری برای کنترل و مدیریت بنگاهی بزرگتر، به دلیل قوانین متعدد در طولانی‌مدت به انعطاف‌ناپذیری بنگاه و محیط خشک اداری منجر می‌شود که در چنین محیطی خلاقیت و نوآوری کارکنان کاهش پیدا می‌کند. از طرفی درگیری مدیران در بازه‌های زمانی گوناگون فرآیند ادغام و تملیک، تمرکز آنها را از فعالیت‌های اصلی مدیریتی منحرف ساخته و باعث کاهش راندمان و مطلوبیت کارکردی بنگاه می‌شود.

در بررسی بنگاه‌هایی که تجربه موفق از استراتژی ادغام و تملیک دارند ویژگی‌های مشترکی مشاهده می‌شود. مکمل بودن دارایی‌های دو بنگاه به‌صورتی که در کنار هم مزیت رقابتی ویژه‌ای ایجاد شود، محیط دوستانه پروسه ادغام، انتخاب صحیح و مناسب بنگاه هدف، بدهی‌های کم و معقول هر دو بنگاه و فرهنگ سازمانی انعطاف‌پذیر و نوآور از ویژگی‌های لازم در توفیق این پروسه هستند.

انجمن مهندسی و مدیریت ساخت ایران (ICEMA) Iran Construction Engineering Management Association

مدیریت ساخت